Komańcza

Komańcza jest specyficznym i znaczącym miejscem na mapie polskich Bieszczadów. Samo miasteczko, choć znane i często odwiedzane, robi dziś wrażenie nieco zapomnianego i zaniedbanego. Miejscowość została założona już w XVI wieku.

Od początków swego istnienia znana była z występowania wód mineralnych i zdrowego klimatu. Od 1974 r. posiada status uzdrowiska.

Miasto od wieków stanowi miejsce styku trzech obrządków chrześcijańskich: rzymskiego, greckiego i prawosławnego. Łatwo dostrzec tę specyfikę nawiedzając świątynie tych wyznań. Cerkiew grekokatolicka została zbudowana w wyjątkowy sposób. Po wojnie grekokatolikom świątynia została odebrana i przeznaczona na cerkiew prawosławną. Dopiero w latach osiemdziesiątych władze PRL zgodziły się na przeniesienie do Komańczy małej nieużywanej cerkwi z miejscowości Dudyńce pod Sanokiem. Przeniesioną cerkiew ustawiono więc jako nadbudowę nad dolną kamienną kondygnacją. Aktualna świątynia zbudowana jest więc niejako z dwóch części: dolnej murowanej i górnej drewnianej.

W Komańczy znajduje się też wyjątkowa cerkiew prawosławna p.w. Opieki Matki Bożej. Świątynia będące niegdyś cerkwią grekokatolicką została pierwotnie wybudowana w początkach XIX wieku. 13 września 2006 r. cerkiew uległa całkowitemu zniszczeniu na skutek pożaru. Aktualnie została odbudowana. Obecna budowla stanowi wierną kopię dawnej zabytkowej cerkwi. Z pożaru ocalała wolnostojąca dzwonnica.

Będąc w Komańczy należy koniecznie odwiedzić klasztor sióstr Nazaretanek. Budynek klasztoru został wybudowany w latach 1929-1931 w stylu szwajcarskiego pensjonatu. Klasztor wraz z położonym w bezpośrednim sąsiedztwie schroniskiem PTTK stanowią ślady dawnych planów wybudowania w tej części Komańczy uzdrowiska. W klasztorze w okresie od 29 października 1955 r. do 28 października 1956 r. przebywał na internowaniu Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński. Śladami pobytu Prymasa w klasztorze jest izba pamięci zorganizowana w miejscu dawnej apteczki ziołowej. W izbie pamięci znajduje się wyposażenie pokoju, w którym mieszkał Prymas, Jego popiersie, rękopisy, modlitewniki, strój kardynalski. Przed budynkiem klasztoru stoi pomnik kard. Stefana Wyszyńskiego.

Izbę pamięci można zwiedzać codziennie w godzinach od 8:00 do 12:00 i od 14:00 do 18:00. Samochód warto zostawić na niewielkim parkingu tuż po zjeździe z głównej drogi i przekroczeniu linii kolejowej. Wyżej jest już ciasno i trudno znaleźć miejsce do zaparkowania. Bieszczady, Wakacje 2011

Tekst i zdjęcia: Małgorzata i Mateusz Wagemann
www.subiektywnyprzewodnik.pl